Słuchowisko – coś dobrego dla każdego!

Dziś chcę was zapoznać z niezgłębioną kopalnią materiałów, które będą dla was bardzo użyteczne przy nauce polskiego!

Today I want to introduce you to an endless resource of materials which will be very helpful for you when studying Polish!

Mówię o słuchowiskach, które były bardzo popularnym środkiem interpretacji literatury klasycznej w Polsce od lat powojennych, aż do dziś. Powtórzę jeszcze raz: to są interpretacje, a nie audiobooki, bowiem słuchowiska nie przekazują pełnej treści książek słowo w słowo, a przerabiają każdy utwór w dramat rozpisany na role, które następnie czytają różni aktorzy. Wraz z efektami dźwiękowymi (stuk kroków, deszcz, wiatr, tykanie zegarów itp.) sprawia to wrażenie spektaklu. Moim zdaniem, są one o wiele przyjemniejsze w odbiorze, niż audiobooki, w których jeden głos czyta cały tekst.

I am talking about radio dramas, which have been a very popular way of interpreting classical literature in Poland since the after war years until today. I will repeat it: these are not audiobooks, since radio dramas don’t repeat full content of books word for word. They change every publication into a drama assigned to different roles, which are then being read by different actors. Together with sound effects (sound of footsteps, rain, wind, ticking of clocks etc.) it creates a feeling of a spectacle. In my opinion, they are much more agreeable to perception than audiobooks in which one voice reads the whole text.

Uważam, że trudno przecenić wartość słuchowisk dla osób uczących się polskiego. Na kanale “Słuchowisko” na youtube jest blisko 800 wideo z wielogodzinnymi nagraniami słuchowisk na podstawie najróżniejszych dzieł światowej literatury klasycznej. Podzielę się swoją własną rekomendacją: słuchowiska na podstawie fenomenalnej prozy kanadyjskiej pisarki Lucy Maud Montgomery. Słuchowisko “Ania z Zielonego Wzgórza” znam na pamięć – całe cztery godziny.

I think it’s difficult to overestimate the value of radio dramas for people who are learning Polish. On youtube channel “Słuchowisko” there are almost 800 videos with many hour recordings based on different books of the world classical literature. I will share my own recomendation with you: these are radio dramas by outstanding prose of a Canadian writer Lucy Maud Montgomery. I know by heart the radio drama “Ania z Zielonego Wzgórza” (“Anne of Green Gables”), all four hours of it.

Życzę wam cudownych, długich, jesiennych wieczorów z językiem polskim!

I wish you wonderful long autumn evenings with Polish language!

Tu znajdziesz inne posty z audio po polsku:

You will find more posts with audio files in Polish here:

https://pnbeta.polishnative.pl/krzysztof-kolberger-czyta-wiersze/

https://pnbeta.polishnative.pl/niezapomniana-hanka-bielicka/

https://pnbeta.polishnative.pl/pan-tadeusz-audio/

Czy rower to powolna śmierć gospodarki?

Dopełniacz jest jednym z najtrudniejszych polskich przypadków. Dlatego zawsze warto go poćwiczyć raz jeszcze.

Genitive is one of the most complicated Polish cases. This is why it’s always worth practising one more time.

Znalazłam ciekawy, bardzo ironiczny tekst o rowerzystach i postanowiłam się nim z wami podzielić. Przy okazji zaznaczcie w nim wszystkie słowa, które są w dopełniaczu. Czy na pewno żadnego nie zapomnicie?

I found a very interesting and ironic text about cyclists and I decided to share it with you. While reading, please mark all the words which are in genitive. Are you sure you won’t forget any of them?

źródło: https://www.wykop.pl/wpis/58323331/rower-to-powolna-smierc-planety-dyrektor-generalny/

 

Osobiście uwielbiam jazdę na rowerze i cieszę się bardzo, że dzięki temu jestem wrogiem systemu konsumpcji!

Personally I adore cycling and I’m very glad that thanks to that I am an enemy of a consumption system!

Podobne ćwiczenia na zaznaczanie wybranych przypadków znajdziecie tutatj:

https://pnbeta.polishnative.pl/miejscownik-czy-dopelniacz/

https://pnbeta.polishnative.pl/polska-kielbasa-wodka/

 

Litera za literą – ćwiczenie audio

Dla studentów, którzy dopiero poznają polską fonetykę, stworzyłam dodatkowe ćwiczenia audio!

For the students who are only getting acquainted with Polish phonetics, I made additional audio exercises!

W każdym audio literuję wam różne słowa, które wy musicie zapisać poniżej w takiej kolejności, w jakiej je usłyszeliście. Do dzieła!

In every audio I spell different words, which you have to note down in the same order as you heard them. Let’s get started!

 

 

 

Inne ćwiczenia fonetyczne:

https://pnbeta.polishnative.pl/cwiczenia-fonetyczne-raz-jeszcze/

https://pnbeta.polishnative.pl/nowe-cwiczenie-fonetyczne/

https://pnbeta.polishnative.pl/pierwsze-dyktando-fonetyczne/

za? przez? w? od? przyimki czasu!

Dzisiaj proponuję skupić uwagę na przyimkach czasu:  “za”, “w”, “przez”, “od” i nauczyć się dobrze ich używać. Żeby nigdy więcej nie mylić tych słówek, przeanalizujmy ich znaczenie i użycie:

Today I suggest you to focus your attention on prepositions of time: “za”, “w”, “przez”, “od” and learn how touse them propoerly. In order to never mix those words, let’s analyse their meaning and usage:

  • “Za” używamy, gdy chcemy powiedzieć po jakim czasie coś się wydarzy od momentu, w którym mówimy. Po przyimku “za” zazwyczaj używamy czasu przyszłego.
    Przyjdę do ciebie za dziesięć minut.
    Przeczytam ten artykuł za dwie godziny, jak skończę pracę.
  • “W” wraz z dokładnym czasem wskazuje na to, jak długo może trwać działanie. Stosujemy taką formę omawiając wykonanie czynności w pewnym czasie. Po tym przyimku występują czasowniki w aspekcie dokonanym.
    Aneta ugotowała obiad w dwadzieścia minut.
    Przeczytasz ten artykuł w godzinę.
  • “Przez” informuje o tym, że coś się działo w ciągu omawianego ułamku czasu. Działanie, najczęściej nieprzerwane, odbywa się tak długo, jak deklarujemy. Ponieważ skupiamy się na trwaniu czynności, a nie na jej zakończeniu, używamy tu czasowników w aspekcie niedokonanym.
    Michał czekał na mnie na przystanku autobusowym przez dwadzieścia minut.
    On przez dwie godziny czytał króciutki artykuł na jedną stronę!
  • “Od”, w odróżnieniu od wcześniejszych przyimków, używamy z liczebnikiem (pięciu, czternastu) lub rzeczownikiem (godziny, roku, lat) w dopełniaczu. Wyrażenie to oznacza, że jakaś akcja trwa nieprzerwanie, zaczynając od pewnego momentu w przeszłości.
    Mieszkamy w Krakowie od piętnastu lat.
    Od godziny czytam ten artykuł, ale nie potrafię go zrozumieć.
  • We use “za” when we want to say in how much time since the moment when we are speaking something will happen. After preposition “za” we usually use future tense.
    Przyjdę do ciebie za dziesięć minut. I will come to you in ten minutes.
    Przeczytam ten artykuł za dwie godziny, jak skończę pracę. I will read this article in two hours (from now), once I’ve finished my work.
  • “W” together with precise time indicates, how long an action can take. We use this form when talking about an action which is being done in a particular amount of time. After this preposition verbs in a perfective form are used.
    Aneta ugotowała obiad w dwadzieścia minut. Aneta cooked lunch within twenty minutes
    Przeczytasz ten artykuł w godzinę. You will read this article within an hour.
  • “Przez” informs us that something dured a particular amount of time. An action, usually uninterrupted, dures as long as we declare. Since we focus on the duration of an action and not on it being finished,we use here verbs in an imperfective form.
    Michał czekał na mnie na przystanku autobusowym przez dwadzieścia minut. Michael was waiting for me on a bus stop for twenty minutes.
    On przez dwie godziny czytał króciutki artykuł na jedną stronę! He was reading a short one-page-article for two hours!
  • “Od”, unlike the previous prepositions, is used with a number (pięciu, czternastu) or a noun (godziny, roku, lat) in genitive. This expression means that an action has been going on permanently, starting from a particular moment in the past.
    Mieszkamy w Krakowie od piętnastu lat. We’ve been living in Cracow for fifteen years already.
    Od godziny czytam ten artykuł, ale nie potrafię go zrozumieć. I’ve been reading this article for an hour now, but I still can’t understand it.

Teraz przećwiczmy sobie ten temat. W puste okienka wpiszcie pasujące przyimki. Poprawne odpowiedzi można sprawdzić tylko po uzupełnieniu wszystkich luk.

Now let’s practice this topic. Write appropriate prepositions in the blanks. You can check the correct answers only once you’ve filled in all the blanks.

Inne ćwiczenia na przyimki:

Other exercises on prepositions:

https://pnbeta.polishnative.pl/w-gory-nad-morze-do-miasta-czesc-ii/

https://pnbeta.polishnative.pl/w-gory-nad-morze-do-miasta/

Krzysztof Kolberger czyta wiersze

Tym z was, którzy lubią się uczyć języka poprzez słuchanie tekstów, bardzo polecam recytacje wierszy księdza Jana Twardowskiego przez aktora, Krzystofa Kolbergera.

To those of you who like learning a language through listening to different text I can recommend recitation of Jan Twardowski’s poems by Krzysztof Kolberger, an actor.

Mało tego, że są to piękne liryczne wiersze o bardzo filozoficznym znaczeniu, ale na dodatek głos Kolbergera jest niezwykle przyjemny i melodyjny.

Not only are the poems beautiful and lyrical, with philosophical sense, but in addition Kolberger’s voice is extremely pleasant and melodic.

Słuchając tych wierszy, wpiszcie brakujące słowa w tekstach pod każdym wideo.

While listening to these poems, note down the lacking words in the text under every video.

 










 

Wyjazd na Mazury – czas przeszły!

Kontynuujemy ćwiczenia na formy czasu przeszłego!

Let’s continue exercises on the forms of the past tense!

Tym razem znowu podałam tylko bezokoliczniki potrzebnych czasowników, ale nie osoby, w których te czasowniki trzeba odmienić. Bądźcie uważni i analizujcie kontekst – on wam zawsze podpowie, czy musicie użyć formy żeńskoosobowej czy męskoosobowej. Jednego możecie być pewni: wszystkie czasowniki muszą być w czasie przeszłym!

This time I wrote again only the infinitives of the necessary verbs, but not persons that you have to use the verbs in. Be vigilant and analyse the context, it will always tell you if you need to use the feminine or the masculine forms. You can be sure of one thing: all the verbs must be in the past tense!

Chcecie więcej ćwiczeń na czas przeszły?

Do you want more exercises on the past tense?

https://pnbeta.polishnative.pl/chcielismy-czy-chcialysmy-czas-przeszly/

https://pnbeta.polishnative.pl/bylismy-czy-bylysmy-czas-przeszly/

Robić czy zrobić? Aspekt czasowników

Dzisiaj mam dla was serię ćwiczeń na kolejne zagadnienie polskiej gramatyki: dokonany i niedokonany aspekt czasowników.

Today I have for you a set of exercises on one more topic of Polish grammar: perfective and imperfective forms of the verbs.

Przed każdym ćwiczeniem podałam czasowniki, które musicie wpisać w odpowiedniej formie w puste pola. Analizujcie dokładnie kontekst, żeby poprawnie wybrać czas, osobę, liczbę i – oczywiście – askept!

Before every exercise I mentioned the verbs which you have to put in a proper form in the gaps. Please analyse the context carefully in order to choose the tense, person, number and, of course, the aspect correctly!

Wesoły youtube blog po polsku

Moi studenci często pytają mnie, jakie wesołe blogi można obejrzeć na polskim youtubie. Dzisiaj odpowiem wszystkim na to pytanie!

My students often ask me, what fun blogs they can watch on Polish youtube. Today I will answer this question to everybody!

“Matura to bzdura” to blog, w którym prowadzący sprawdza wiedzę przypadkowych przechodniów w zakresie programu szkolnego. Samo słowo “matura” oznacza egzaminy końcowe w liceum i technikum. Zdanie matury uprawnia młodych ludzi do pójścia na uniwersytet. A dlaczego “bzdura”? Bo, jak się okazuje, nawet ludzie ze zdaną maturą mają absolutnie elementarne braki w wielu dziedzinach.

“Matura to bzdura” is a blog in which the presenter is checking knowledge of random passersby in terms of school programme. The word “matura” means the final exams which are taken in the end of lyceum and technical school. A well passed “matura” allows young people to go to universities. But why “bzdura” (nonsense)? Because, as it appears, even people who have passed this exam, have absolutely crucial gaps in many fields.

Dzisiaj wybrałam dla Was wydanie poświęcone błędom językowym – cóż jeszcze mogłam wybrać! 🙂 Pod wideo znajdziecie kilka moich komentarzy, dotyczących najciekawszych i najdziwniejszych błędów.

Today I chose for you an edition which is focused on language mistakes – what else could I have chosen! 🙂 Under video you will find my several comments concerning the most interesting and weird answers.

  1. Nawet Polacy często mylą końcówki osobowe czasowników! 🙂 Ponieważ pierwsza osoba liczby pojedynczej zawsze ma końcówkę -ę lub -m, czemuś w czasowniku “umieć” Polacy często mówią “umię”, zamiast “umiem”. Jedyna poprawna forma: “umiem” .
  2. Z niewidaomych powodów często można usłyszeć, jak Polacy mówią “wziąść”, chociaż nie jest to poprawna forma. Poprawnie mówimy: “wziąć”.
  3. “Bynajmniej” i “przynajmniej” – ciekawa para słów. Jak słusznie zauważył jeden z respondentów, “bynajmniej” to słowo dla negacji. Na przykład: “Bynajmniej nie chciałam cię obrazić!” Z kolei “przynajmniej” jest wyrażeniem jakiejś minimalnej wartości: “Będziemy mieli przynajmniej pięć dni dla siebie”, “Przynajmniej możemy spokojnie spędzić wieczór”.
  4. Jak dobrze wiecie z moich lekcji, osobiśnie nie uważam, że znajomość wszystkich przypadków po kolei jest tak konieczna. Dlatego nie sądzę, że akurat to pytanie wskazuje na brak filologicznej wiedzy Polaków. Moim zdaniem o wiele ważniejsza jest znajomość pytań konkretnych przypadków, a nie to, czy biernik jest przed celownikiem, czy po nim.
  5. “Tylko i wyłącznie” to częsta tautologia w języku polskim, czyli powtarzanie synonimicznych słów. Często tak robimy, kiedy chcemy podkreślić swoją myśl, niemniej jednak nie jest to poprawne.
  6. “W każdym bądź razie” – rzeczywiście, bardzo częsty błąd Polaków. Słowo “bądź” nie ma tam żadnego sensu. Poprawna forma: “w każdym razie”.
  7. Słowo “przyjaciele” to jedno z najbardziej nieregularnych w języku polskim, dlatego nawet Polacy często popełniają w nim błędy. Aby wam było łatwiej je zapamiętać, oto przypomnienie jego odmiany:
  8. Sformułowanie “tam pisze” doprowadza wielu filologów do drgawek, bo trudno o coś bardziej nielogicznego i niepoprawnego! Czasownik “pisze” to aktywna forma trzeciej osoby liczby pojedynczej, do której potrzebny jest podmiot, na przykład: “Tam mój wujek pisze artykuły”. A to, co Polacy mają na myśli, mówiąc “Tam pisze, że sklep jest zamknięty” należy sformułować następująco: “Tam JEST NAPISANE, że sklep jest zamknięty”.
  9. Forma “poszłem” jest często używana niepoprawnie przez analogię z rodzajem żeńskim “ja poszłam”. Problem polega na tym, że forma pierwszej osoby liczby pojedynczej powstaje od formy trzeciej osoby liczby pojedynczej rodzaju męskiego, poprzez dodanie końcówki -em. Jeśli więc “on poszedł”, to ja “poszedłem”, a nie “poszłem”. I nie, sugestia jednego z respondentów, który stwierdził, że “poszłem” znaczy, że “poszedłem bliżej” nie ma żadnej filologicznej podstawy! 🙂
  10. Wreszcie bardzo ciekawa para przymiotników “sławny” i “osławiony”. Trudno o lepsze wytłumaczenie, niż to, które zaproponował prowadzący: “sławny” to pozytywne określenie, a “osławiony” – negatywne. Od siebie dodam, że pierwszego przymiotnika używamy raczej w odniesieniu do osób (na przykład: sławny naukowiec, sławna piosenkarka), natomiast w odniesieniu do rzeczowników nieżywotnych używamy w tym sensie słowa “słynny”: słynne miasto, słynny most, słynna książka. Z kolei negatywnego przymiotnika “osławniony” używamy zarówno do żywotnych, jak i nieżywotnych rzeczowników.
  1. Even Polish people often mix up personal endings of verbs! 🙂 Since the first person singular always ends with -ę or -m, for some reason in the verb “umieć” (to be able) Polish people often say “umię”, instead of “umiem”. The only correct form is: “umiem” .
  2. For unknown reasons you can often hear Polish people saying “wziąść” (to take), even though it’s not correct. It’s correct to say: “wziąć”.
  3. “Bynajmniej” and “przynajmniej” – it’s an interesting pair of words. As one of the responds noticed correctly, “bynajmniej” is a word for a negation. For example: “Bynajmniej nie chciałam cię obrazić!” (I didn’t want to offend you at all!). “Przynajmniej” in its turn expresses some minimum value: “Będziemy mieli przynajmniej pięć dni dla siebie” (We will have at least five days for ourselves), “Przynajmniej możemy spokojnie spędzić wieczór” (We can at least spend the evening quietly).
  4. As you know very well from my classes, I personally believe that knowledge of all the cases in the right order is not necessary. That’s why I don’t believe that this question in particular shows lack of linguistic knowledge of Polish people. In my opinion what matters is to know the questions to particular cases and not the fact if akkusativ goes before dativ or the other way round.
  5. “Tylko i wyłącznie” it is an often tautology in Polish, which means repeating synonymous words. We often do so when want to emphasise our idea, but nevertheless it’s not correct.
  6. “W każdym bądź razie” (in any case) – that is indeed a very frequent Poles’ mistake. The word “bądź” doesn’t have any sense there. Correct form: “w każdym razie”.
  7. The word “przyjaciele” (friends) is one of the most irregular in Polish, so even Polish people often make mistakes in it. In order for you to memorise it easier, here are the forms of its declination:
  8. The expression “tam pisze” (it writes there) causes manny linguists to seizures since it’s hard to find something more illogical and incorrect! The verb “pisze” is an active form of the third person singular, which requires any noun, for example: “Tam mój wujek pisze artykuły” (There my uncle writes the articles). And what Polish people mean by saying “Tam pisze, że sklep jest zamknięty” (It writes there that the shop is closed) should be formulated as follows: “Tam JEST NAPISANE, że sklep jest zamknięty”.
  9. The form “poszłem” is often used incorrectly by analogy with the feminine form “ja poszłam” (I went). The problem is that the form of the first person singular masculine is created wrom the form of the third person singular by adding the ending -em. So if we have “on poszedł” (he went), then “ja poszedłem”, not “poszłem”. And no, the suggestion made by one of the respondents who said that “poszłem” means that “I went not far” has no linguistic grounds at all! 🙂
  10. Finally, a very interesting pair of adjectives “sławny” (famous) and “osławiony” (notorious). There can hardly be a better explanation than the one provided by the master: “sławny” is a positive word, whereas “osławiony” is negative. From my part I can add that the first adjective is usually used in relation to people (for example: sławny naukowiec – a famous scientist, sławna piosenkarka – a famous singer), whereas in relation to non-living objects we would rather use in this context the word “słynny”: słynne miasto (a famous city), słynny most (a famous bridge), słynna książka (a famous book). At the same time, negative adjective “osławniony” is used to both living and non-living nouns.

Jeśli spodobał się wam ten filmik i chcecie obejrzeć więcej, tu są linki do kompilacji najśmieszniejszych odpowiedzi poszczególnych lat:

If you liked this video and would like to watch more, here are some links to collections of the funniest answers of specific years:

https://www.youtube.com/watch?v=Q7OIHXOddlc

https://www.youtube.com/watch?v=QPMXLVeePCk

https://www.youtube.com/watch?v=M7eHUuCsAos

 

Ćwiczenia fonetyczne raz jeszcze

Sądząc po waszej reakcji, nadal bardzo potrzebujecie ćwiczeń fonetycznych.

Judging by your reaction, you still need phonetic exercises very much.

Dlatego dziś przygotowałam dla was kolejne ćwiczenie z nową grupą słów.

That’s why today I prepared for you one more exercise with a new group of words.

Każde słowo usłyszycie dwa razy. Po zapisaniu wszystkich odpowiedzi sprawdźcie ich poprawność. W razie konieczności możecie potem przesłuchać nagranie ponownie.

You will hear every word twice. After noting down your answers you please check them all. You can listen to the recording a second time if necessary.

 

Chcecie więcej ćwiczeń z fonetyki?

Do you want more exercises on phonetics?

https://pnbeta.polishnative.pl/nowe-cwiczenie-fonetyczne/

https://pnbeta.polishnative.pl/kontynuujemy-cwiczenia-fonetyczne/

https://pnbeta.polishnative.pl/pierwsze-dyktando-fonetyczne/

ASMR – relaks w języku polskim!

Czy słyszeliście kiedyś o fenomenie ASMR?

Have you ever heard about ASMR phenomenon?

Jest to skrótowiec angielskiej nazwy zjawiska, które na polski tłumaczy się jako “samoistna odpowiedź meridianów czuciowych“. Wkrótce można powiedzieć, że jest to to uczucie, kiedy ktoś obok ciebie powoli przewraca zapisane kartki papieru albo przekłada rzeczy, a ty odczuwasz mrowienie szyji i pleców. Wiele ludzi nazywa to masażem mózgu 🙂

This is an abbreviation of the English name of autonomous sensory meridian response, which is translated into Polish as “samoistna odpowiedź meridianów czuciowych”. In short we can say that it’s the feeling when someone near you is slowly turning over written pieces of paper or shifting things, and you feel tingles in your neck and back. Many people call it brain massage 🙂

Chociaż fenomen ten nie jest wyjaśniony naukowo, w internecie można znaleźć mnóstwo filmików z kontentem ASMR. Wielu ludzi korzysta z nich jak z tymczasowej terapii, dzięki której zwalczają stany lękowe, bezsenność czy nawet napady paniki.

Although this phenomenon isn’t scientifically explained, there are a lot of videos with ASMR-content over the internet. Many people use them as temporary therapy, thanks to which they can fight anxiety, insomnia or even panic attacks.

Po co ja wam to wszystko opowiadam? Niedawno natrafiłam na cudowny filmik blogerki ASMR po polsku. I pomyślałam: przecież to jest wspaniały sposób na to, by przekierować  naukę języka ze zwyczajnego, nudnego wypełniania ćwiczeń na relaksujący proces. Teraz możecie słuchac z przyjemnością przyjemnego, miękkiego głosu po polsku. Jeśli wam się te filmiki spodobają i będziecie je oglądać kilka razy, to matryce językowe z pewnością będą zostawać w waszym mózgu, a wy, zamiast zmęczenia i irytacji, będziecie odczuwać relaks!

Why am I telling you all this? Recently I found a vonderful video by an ASMR-blogger in Polish. And I thought: this is an incredible way to transfer language studying process from usual boring filling in exercises into a relaxing process. Now you can listen with pleasure to a soft voice in Polish. If you like these videos and watch them several times, linguistic matrices will definitelly stay in your brain while you will be experiencing relaxation instead of tiredness and annoyance!

Oto kilka moich rekomendacji:

Here are some of my recomendations: