Dzisiejszy post będzie bardzo pomocny dla wszystkich, którzy przygotowują się do egzaminu na Kartę Polaka albo po prostu chcą powtórzyć nazwiska i dokonania wybitnych Polaków.
Dobierz w pary zdjęcia ludzi z opisem ich osiągnięć. Powodzenia!
Chcesz więcej podobnych ćwiczeń, żeby powtórzyć swoją wiedzę przed egzaminem?
Dziś dowiedzieliśmy się, że wczoraj wieczorem zmarł Krzysztof Krawczyk, niezwykle utalentowany polski piosenkarz, którego uwielbiały wsyzstkie pokolenia Polaków. Dwa dni wcześniej został wypisany ze szpitala po rzekomo zakończonej walce z COVID-19.
Osobiście miałam do Krawczyka szczególny sentyment, bo pochodzi on z mojego rodzinnego Śląska. Niezależnie jednak od tego jego głos elektryzował mnie tak samo, jak elektryzował miliony innych Polaków. Myślę, że można go nazwać polskim Leonardem Cohenem.
Co możemy zrobić w takim dniu? Aby wspomnieć ten przepiękny głos, prawgnę się z Wami podzielić moją ulubioną, niezwykle poruszającą piosenką Krawczyka. Oczywiście, z filologicznymi pytaniami.
Tym razem postanowiłam wybrać strój męski, w którym, jak się okazało, jest wcale nie mniej detali do omówienia, niż w damskim! A o kim myślimy od razu, kiedy mówimy o eleganckim mężczyźnie? Oczywiście, o Jamesie Bondzie! Uzupełnij luki w tekście, by dowiedzieć się, jakie są cechy charakterystyczne garnituru, który James Bond nosił w filmie „Doktor No”.
Czy wiecie, że język polski znają nawet niektóre z największych gwiazd Hollywoodu?
Na przykład Meryl Streep dla roli w filmie „Wybór Zofii” nauczyła się płynnie polskiego. Słyszałam kiedyś, że Maryl uczyła się go bardzo intensywnie, ale dopiero niedawno dowiedziałam się, kto zainspirował jej sposób mówienia po polsku.
W tym wywiadzie Meryl Streep opowiada o tym, że ucząc się polskiego, starała się być podobną do wybitnej polskiej aktorki, Elżbiety Czyżewskiej.
Po obejrzeniu tego wywiadu postanowiłam się z wami podzielić swoim ulubionym filmikiem na youtube z udziałem Czyżewskiej. W tym filmiku u boku Czyżewskiej gra jeszcze jedna legenda polskiego kina, Daniel Olbrychski. Osobiście uwielbiam stylistykę tego filmiku. Moim zdaniem, jego nakręcenie wymagało o wiele więcej umiejętności, niż wiele współczesnych klipów. Pamiętając o tym, że naszym głównym celem jest nauka języka polskiego, dodałam do filmiku kilka pytań na zrozumienie tekstu.
W latach 60. Czyżewska była niekwestionowaną królową polskiego ekranu, grająć głośne role w takich filmach, jak „Giuseppe w Warszawie”, „Żona dla Australijczyka”czy „Rękopis znaleziony w Saragossie”. Pod koniec 1968 roku była zmuszona do emigracji z przyczyn politycznych do Stanów Zjednoczonych, gdzie jej kariera rozwijała się o wiele słabiej, niż w Polsce. Grała głównie w teatrach, chociaż od czasu do czasu pojawiała się też na ekranie, w niewielkich rolach.
W 1974 roku grała razem z Meryl Streep w filmie Andrzeja Wajdy „Biesy” na podstawie powieści Dostojewskiego. Wśród jej ról w bardziej masowym kinie wspomnieć należy o epizodycznym pojawieniu się w serialu „Seks w wielkim mieście”, w roli tantrycznego seksuologa, doktor Shapiro.
Jest coś smutnego w tej komicznej scenie, w której bogini polskiego ekranu gra dziwną, egzotyczną postać, z której dorosłe kobiety się śmieją. Czyżewska źle sobie radziła z emigracją i upadkiem w karierze. Pod koniec życia popadła w długi, stała się też uzależniona od alkoholu. Wypalała kilka paczek papierosów dziennie. Zmarła na raka przełyku w wieku 72 lat. „New York Times” nazwał ją „królową bez kraju”.
Cóż może być przyjemniejszego, niż analiza stroju elegantki?
Chyba tylko połączenie analizy z testem gramatycznym! Oto krótki artykuł o jednym ze strojów Kate Middleton. Uzupełnij w nim luki, używając poprawnych form słów w nawiasach!
Друзья, хочу вам с радостью сообщить, что совсем скоро в продаже появится мое очередное пособие!
Оно посвящено польской колбасе и водке. Пока не скажу больше, но чтобы заострить Ваш аппетит, предлагаю Вашему вниманию некоторые ее фрагменты с лексико-грамматическими упражнениями!
Давайте поговорим про предлоги! Сегодня я хочу с вами обсудить то, какие из них мы используем применительно к географическим названиям.
Если мы говорим, куда едем, то чаще всего используем предлог do с родительным падежом как с названиями континентов, так и с названиями стран и городов:
do Europy, do Azji, do Polski, do Rosji, do Chin, do Ameryki, do Szwecji, do Australii, do Anglii, do Irlandii, do Danii
Исключение здесь составляют несколько стран, с которыми мы используем предлог na и винительный падеж: na Białoruś, na Ukrainę, na Litwę, na Łotwę, na Słowację, na Węgry
Стоит отметить, что многие люди говорят также na Chorwację, хотя это неправильно, надо говорить do Chorwacji.
Если мы говорим про острова (если они не являются отдельным государством, как, например, Ирландия) полуострова или регионы, то мы используем предлог na и винительный падеж:
na Wyspy Brytyjskie, na Madagaskar, na Hel, na Półwysep Apeniński, na Karaiby, na Bałkany, na Podlasie, na Mazury, na Śląsk, na Kaukaz, na Ural
Здесь стоит отметить два исключения из польской географии:
do Małopolski, do Wielkopolski
Почему они появились? Из-за слова “Polska”, которое они содержат. Видимо, было очень непривычно говорить “do Polski” и “na Małopolskę”, поэтому по аналогии люди стали говорить “do Małopolski”.
Кроме этого, обратите внимание, что если мы говорим, например, na Śląsk или na Kaukaz, то мы говорим про регион в достаточно расплывчатом понимании, никто ведь не определил конкретные границы, где Кавказ начинается и где заканчивается. А вот когда мы говорим про области, штаты, воеводства и прочие административные единицы стран, то мы используем предлог do:
do województwa śląskiego, do województwa pomorskiego, do stanu Arizona
Если мы говорим про горы, то мы используем предлог w и винительный падеж:
w góry, w Tatry, w Alpy, w Himalaje
Наконец, в разговоре про все места, связанные с водой, мы используем предлог “nad” и винительный падеж:
nad morze, nad Pacyfik, nad Bajkał, nad Wołgę, nad Morskie Oko
Как же эти предлоги меняются, когда мы говорим, где мы находимся?
Континенты, страны и города требуют предлога w и предложного падежа:
w Polsce, w Rosji, w Chinach, w Ameryce, w Szwecji, w Australii, w Anglii, w Irlandii, w Danii
Страны-исключения соединяются с предлогом na и предложным падежом:
na Białorusi, na Ukrainie, na Litwie, na Łotwie, na Słowacji, na Węgrzech
Также предлога na и предложного падежа требуют острова, полуострова и регионы:
na Wyspach Brytyjskich, na Madagaskarze, na Helu, na Półwyspie Apenińskim, na Karaibach, na Bałkanach, na Podlasiu, na Mazurach, na Śląsku, na Kaukazie, na Uralu
Польские регионы-исключения, опять же, ведут себя, как страны:
w Małopolsce, w Wielkopolsce
Так же ведут себя административные единицы стран:
w województwie śląskim, w województwie pomorskim, w stanie Arizona
Так же ведут себя и горы:
w górach, w Tatrach, w Alpach, w Himalajach
В разговоре про все водные объекты мы используем предлог “nad” и предложный падеж:
nad morzem, nad Pacyfikiem, nad Bajkałem, nad Wołgą, nad Morskim Okiem
Хотите закрепить этот материал? Правильно, ведь повторение – мать учения! Так давайте!
Помните, что обучение – это не всегда сложные упражнения. Можно ведь и поиграть!
It’s been quite a while since I discovered that for many of my students celownik (dativ) is one of the most confusing Polish cases.
That’s why I decided to explain a little bit more about when we need to use it. First thing I can say is that celownik is usually used when we talk about an action which is directed to a human. Look at the examples:
Czy mogę ci pomóc? Can I help you?
Daj mi to proszę. Give it to me please.
Of course, we can replace a pronoun relating to a person with an object, for example:
Czym mogę pomóc naszemu szpitalowi? How can I help our hospital?
A hospital is obviously not a person, but then we don’t help an institution itself, but people who are being cured there. Now what if we replace the word „hospital” with „forest”? I doubt we would really say that in any context. In Polish mentality celownik is very strongly connected with people and leaving creatures. But still this logic is quite intuitive, which means that for my students who hear about celownik for the first time it’s not really helpful.
Then there is one more question. When I say that celownik is usually used when we talk about an action which is directed to a human, my students almost always answer me, that the verb „kochać” (to love) certainly is directed to people as well, but we don’t use celownik after that. This remark is true enough, but the difference is that celownik is used almost only in the context of people, whereas „kochać” can be used for both people and objects:
Kocham moje lekcje polskiego! I love my Polish classes!
Finally I gave up and decided that the best option will be to note down all the verbs which require celownik. And examples, of course! There might be several more verbs, which I haven’t thought of, but these are definittely the most used ones.
DAWAĆ
To jest książka, którą nam wczoraj dałeś.
This is the book you gave us yesterday.
KUPOWAĆ
Mamo, kupisz mi ciastko?
Mum, will you buy me a biscuit?
DAROWAĆ
Co mu podarowałeś na święta?
What did you give him for holidays?
PRZEKAZYWAĆ
Możesz jej proszę przekazać ten list?
Can you pass this letter to her?
POKAZYWAĆ
Tata pokazał nam wczoraj zdjęcia.
Father showed us pictures yesterday.
OFEROWAĆ
Dyrektor zaoferował mi awans.
My boss offered me a promotion.
PROPONOWAĆ
Czy mogę ci zaproponować wspólny spacer?
Can I propose you a walk?
OFIAROWAĆ (a little old-fashioned word, usually related to historical figures and used in literature)
Król ofiarował jej brylantowy pierścionek.
King offered her a diamond ring.
WIERZYĆ
Dlaczego ty im nie wierzysz?
Why don’t you believe them?
UFAĆ
Zawsze wam bardzo ufałam.
I have always strongly trusted you.
ZAZDROŚCIĆ
Ona mi zazdrości dobrej pracy.
She envies me for a good job.
BYĆ WDZIĘCZNYM
Jestem ci bardzo wdzięczna za pomoc!
I’m very grateful to you for your help!
ZAWDZIĘCZAĆ
Nie masz pojęcia, jak wiele im zawdzięczam!
You have no idea how much I owe to them!
OBIECYWAĆ
Obiecał nam, że będzie punktualnie o ósmej.
He promised us he would be punctual at 8.
POMAGAĆ
Pomożesz mi z obiadem?
Will you help me with lunch?
PRZYGLĄDAĆ SIĘ
Lekarz przygląda się im uważnie.
The doctor examined them carefully.
DEDYKOWAĆ
Chcę ci zadedykować tę książkę.
I wan to dedicate this book to you.
POŚWIĘCIĆ
Poświęciłam ci tyle czasu!
I devoted so much time to you!
SKARŻYĆ SIĘ
Ona mu się cały czas skarży na życie.
She complains to him about life all the time.
SPRZEDAWAĆ
Sprzedali ci nieświeże pomidory.
They sold you green tomatoes!
ZWIERZAĆ SIĘ
Kasia zwierza mi się ze swoich sekretów.
Kasia confides her secrets to me.
MÓWIĆ
Mówię ci, że nie masz racji!
I’m telling you, you aren’t right!
OPOWIADAĆ
Czy opowiadałeś im o tym?
Have you told them about it?
POWIEDZIEĆ
Możesz nam powiedzieć, co się stało?
Can you tell us, what happened?
Fill in the gaps with correct forms of words in brackets. You can check your answers at any stage, but you can see the correct answers only once you’ve filled in all the gaps.